Tu viện Tashilhunpo là một trong những tu viện Phật giáo quan trọng và linh thiêng bậc nhất tại Tây Tạng, tọa lạc ở thành phố Shigatse – thủ phủ thứ hai sau Lhasa. Với bề dày lịch sử, kiến trúc hùng vĩ và những di tích quý giá, tu viện Tashilhunpo không chỉ mang giá trị tôn giáo sâu sắc mà còn là điểm đến hấp dẫn thu hút hàng ngàn tín đồ và du khách mỗi năm. Vậy điều gì khiến nơi đây trở thành trái tim tâm linh của vùng đất Tây Tạng huyền bí? Hãy cùng theo chân Tourhot24h.vn khám phá ngay nhé!
1. Lịch sử hình thành và phát triển
Tu viện Tashilhunpo được thành lập vào năm 1447 bởi Gedun Drub – vị Đạt Lai Lạt Ma đầu tiên, cũng là một trong những đệ tử xuất sắc của Tsongkhapa, người sáng lập phái Gelug. Từ những ngày đầu hình thành, tu viện nhanh chóng phát triển thành một trung tâm tu hành và học thuật lớn của Tây Tạng. Tashilhunpo đóng vai trò là trụ sở chính thức của các đời Ban Thiền Lạt Ma, người được xem là lãnh đạo tinh thần cao cấp thứ hai sau Đạt Lai Lạt Ma.
Trong suốt chiều dài lịch sử, tu viện từng chứng kiến nhiều biến động chính trị, đặc biệt là sau khi Ban Thiền Lạt Ma thứ 10 qua đời vào năm 1989. Cuộc tranh cãi quanh việc công nhận hóa thân thứ 11 giữa chính quyền Trung Quốc và chính phủ lưu vong Tây Tạng đã khiến Tashilhunpo trở thành tâm điểm chú ý quốc tế. Dù vậy, tu viện vẫn giữ được vị thế linh thiêng và là một trong những biểu tượng văn hóa – tôn giáo quan trọng nhất của Tây Tạng.
2. Kiến trúc nổi bật và di tích đặc sắc
Một trong những điểm nhấn ấn tượng nhất tại tu viện Tashilhunpo chính là tượng Phật Di Lặc ngồi khổng lồ cao tới 26,2 m. Đây là tượng Phật Di Lặc bằng đồng lớn nhất thế giới, được xây dựng vào năm 1914 dưới sự chỉ đạo của Ban Thiền Lạt Ma thứ 9. Bức tượng được mạ vàng tinh xảo, đính hàng ngàn viên ngọc quý như hồng ngọc, ngọc trai, hổ phách và san hô. Khoảng 900 nghệ nhân đã làm việc suốt 9 năm để hoàn thiện kiệt tác này.
Tu viện cũng là nơi lưu giữ nhiều bảo tháp – công trình linh thiêng chứa di hài của các đời Ban Thiền Lạt Ma. Mỗi bảo tháp đều được thiết kế tinh xảo, phản ánh sự tôn kính tối thượng dành cho những bậc hóa thân giác ngộ.
Một điểm nhấn không thể bỏ qua tại Tashilhunpo chính là bức tường Thangka khổng lồ được xây dựng từ năm 1468. Bức tường này cao tới chín tầng, được thiết kế chuyên biệt để treo các bức tranh Thangka khổng lồ trong những dịp lễ hội đặc biệt.
Tham khảo: Bạn biết gì về văn hóa Phật giáo Tây Tạng?
3. Lễ hội Thangka và đời sống tôn giáo
Mỗi năm, tu viện Tashilhunpo tổ chức Lễ hội Thangka – một trong những sự kiện tôn giáo trọng đại và đầy sắc màu của Phật giáo Tây Tạng. Lễ hội diễn ra trong ba ngày liên tiếp, thu hút hàng nghìn tín đồ và khách hành hương từ khắp nơi đổ về. Trong suốt lễ hội, bầu không khí linh thiêng bao trùm toàn bộ khu tu viện. Tiếng tụng kinh, tiếng nhạc nghi lễ truyền thống, và mùi hương trầm thoảng nhẹ tạo nên không gian tràn đầy năng lượng tâm linh và thanh tịnh.
Điểm nhấn của lễ hội chính là nghi lễ trưng bày ba bức tranh Thangka khổng lồ, lần lượt được treo lên bức tường Thangka cao chín tầng phía sau tu viện. Các bức tranh Thangka được làm từ lụa, rộng hàng chục mét vuông, thêu tay tỉ mỉ bằng chỉ vàng và bạc, thể hiện đỉnh cao của nghệ thuật Phật giáo Tây Tạng.
4. Ý nghĩa tôn giáo đặc biệt
Tu viện Tashilhunpo không chỉ là trung tâm Phật giáo lớn tại Tây Tạng mà còn là trụ sở truyền thống của các đời Ban Thiền Lạt Ma – nhân vật quyền lực thứ hai trong Phật giáo Tây Tạng, chỉ sau Đạt Lai Lạt Ma. Ban Thiền Lạt Ma không chỉ có vai trò hướng dẫn tâm linh mà còn giữ trọng trách xác định hóa thân mới của Đạt Lai Lạt Ma – và ngược lại.
Tranh cãi nảy sinh vào năm 1995, khi Đức Đạt Lai Lạt Ma thứ 14 (hiện sống lưu vong tại Ấn Độ) công nhận cậu bé Gedhun Choekyi Nyima là hóa thân đời thứ 11 của Ban Thiền Lạt Ma. Tuy nhiên, chỉ vài ngày sau, chính quyền Trung Quốc đã bắt giữ cậu bé và gia đình, khiến cậu trở thành một trong những “tù nhân trẻ nhất thế giới”.
Đồng thời, chính phủ Trung Quốc chỉ định một cậu bé khác tên Gyaincain Norbu làm Ban Thiền Lạt Ma thứ 11 theo ý họ. Kể từ đó, Tây Tạng có hai “Ban Thiền Lạt Ma”, và cuộc tranh cãi này vẫn tiếp tục gây chia rẽ sâu sắc giữa cộng đồng Phật tử Tây Tạng lưu vong và chính quyền Trung Quốc.
Tu viện Tashilhunpo là biểu tượng sống động của văn hóa, tôn giáo và lịch sử Tây Tạng, nổi bật với kiến trúc tráng lệ, tượng Phật Di Lặc khổng lồ và lễ hội Thangka linh thiêng. Đây không chỉ là điểm đến tâm linh mà còn là nơi du khách có thể cảm nhận chiều sâu tinh thần và vẻ đẹp huyền bí của vùng đất Tây Tạng. Nếu có dịp ghé thăm nơi này, bạn đừng bỏ lỡ cơ hội đến Tashilhunpo, đồng thời kết hợp tham quan các địa danh gần đó để trải nghiệm trọn vẹn hành trình khám phá Tây Tạng.
