Nếu Bắc Kinh có Tử Cấm Thành, Thượng Hải có Bến Thượng Hải, thì Hàng Châu lại có một “đặc sản” rất riêng. Đó là dấu ấn của Tô Đông Pha – vị quan, thi nhân, họa sĩ, “người đàn ông đa tài nhất lịch sử Trung Hoa” và là người đã để lại những tuyệt tác gắn liền với Tây Hồ.
Du lịch Hàng Châu mà không theo dấu Tô Đông Pha thì giống như đến Huế mà không ghé Đại Nội vậy. Vậy trong một ngày, làm sao để đi hết những nơi đẹp nhất và giàu ý nghĩa nhất gắn với Tô Đông Pha?
1. Vì sao Tô Đông Pha và Hàng Châu lại gắn bó đến vậy?
Nhắc đến Tô Đông Pha (1037 – 1101), người ta nghĩ ngay đến những bài thơ bất hủ, những bức thư pháp đẹp mê hồn hay món thịt Đông Pha nổi tiếng khắp Trung Quốc. Nhưng ít người biết rằng, thời gian ông làm Tri châu Hàng Châu chính là giai đoạn ông để lại nhiều công trình có giá trị nhất cho đời sau.

Trong chuyến đời phong ba, ông bị bị giáng chức, bị lưu đày, bị đày ải. Hàng Châu là nơi Tô Đông Pha tìm thấy sự bình yên. Ông yêu Tây Hồ hết mực, thậm chí gọi nơi đây là “nhà” của tâm hồn mình. Công lao lớn nhất của ông khi làm quan ở đây chính là việc cải tạo Tây Hồ, khơi thông dòng chảy, đắp nên con đường dài chạy giữa hồ.
Ngày nay, con đường ấy mang tên “Tô Đê” (苏堤) – một trong mười cảnh đẹp nổi tiếng nhất của Hồ Tây. Đi theo dấu Tô Đông Pha nghĩa là đi vào hành trình của một tâm hồn lớn biết yêu thiên nhiên, yêu con người và dành cả trái tim cho vùng đất này.
2. Lịch trình một ngày theo dấu Tô Đông Pha ở Hàng Châu
Tourhot24h.vn gợi ý lịch trình tối ưu nhất trong một ngày vừa ngắm cảnh, vừa hiểu văn hóa, vừa có ảnh đẹp mang về.
2.1. Buổi sáng tản bộ trên Tô Đê
Hãy bắt đầu ngày mới bằng việc đi bộ trên Tô Đê, con đường dài 2km mà Tô Đông Pha đã dồn không chỉ công sức mà cả tâm hồn vào đó. Tại sao nên đi Tô Đê vào buổi sáng?

- Nắng nhẹ, sương còn mờ, ảnh đẹp mê ly.
- Không khí trong lành, ít đông người.
- Mặt hồ lấp lánh như tấm gương khổng lồ.
- Những cây liễu rủ lay nhẹ theo gió tạo cảm giác “chậm hẳn lại”.
Trên Tô Đê có 6 cây cầu đá, mỗi cây cầu đều mang một câu chuyện. Đây cũng là nơi được liệt vào “Tây Hồ thập cảnh”. Người ta thường nói: “Không đi Tô Đê, coi như chưa đến Tây Hồ.” Đi chậm, ngắm kỹ, bạn sẽ hiểu vì sao Tô Đông Pha từng viết “Tây Hồ như Tây Thi, lúc trang điểm lúc mộc mạc đều đẹp như nhau.”
Đứng giữa con đê do chính ông kiến tạo, câu thơ ấy bỗng trở nên sống động đến kỳ lạ.
2.2. Trưa thưởng thức món “Thịt Đông Pha” chuẩn vị
Đi theo dấu Tô Đông Pha mà không ăn Thịt Đông Pha thì hành trình mất đi một nửa ý nghĩa.
Chuyện kể rằng, Tô Đông Pha rất thích nấu ăn. Trong thời gian giúp dân chống lụt và cải tạo hồ, ông thường gửi món thịt kho đến người dân để cảm ơn. Từ đó, món ăn mang tên ông. Điểm đặc biệt của thịt Đông Pha là kho 2 lần, thịt được hầm lâu nhiều giờ. Thành phẩm là miếng thịt óng ánh, mềm như tan ra, ăn với cơm nóng là đúng bài nhất.

Gợi ý một số quán ngon với món thịt kho Đông Pha ở Hàng Châu:
- Lầu Lâu Ngoại (Wai Po Jia)
- Lầu Ẩm Thực Lão Hàng Châu
- Lâu Ngoại Phố Cổ
Thịt Đông Pha không chỉ là món ăn mà còn là hương vị của sự tri ân, của một vị quan hết lòng vì dân.
Xem thêm “Tour du lịch Hàng Châu – Tô Châu – Ô Trấn – Thượng Hải từ HCM”
2.3. Buổi chiều ghé thăm Tây Hồ Tam Đàn Ấn Nguyệt
Từ Tô Đê đi thuyền ra Tam Đàn Ấn Nguyệt, một cảnh đẹp nổi tiếng của Tây Hồ, cũng là khung cảnh mà Tô Đông Pha từng say đắm. Khi đến đây, bạn sẽ thấy ba tháp đá nhỏ giữa mặt hồ. Khi trăng lên, bóng trăng in xuống mặt nước hòa với ánh đèn lung linh, cảnh tượng ấy được gọi là “Ấn Nguyệt”.

Tô Đông Pha từng không ít lần miêu tả sự say mê của ông với Hồ Tây đêm trăng và Tam Đàn chính là nơi ông thường đứng nhìn. Dù đi vào ban ngày, nơi này vẫn rất đẹp với làn nước trong xanh, sóng nhẹ lăn tăn và gió hồ mát lạnh. Ngồi thuyền ra giữa hồ, bạn sẽ thấy Hàng Châu thơ mộng đến nhường nào.
2.4. Ghé thăm bảo tàng Tô Đông Pha
Bảo tàng Tô Đông Pha có thể nói là nơi lưu giữ tinh hoa một cuộc đời. Bảo tàng không lớn nhưng rất đáng ghé thăm nếu bạn là người yêu thích văn hóa Trung Hoa, nhất là về Tô Đông Pha. Tại đây, bạn sẽ tìm hiểu hành trình làm quan đầy sóng gió của ông, các tác phẩm thư pháp nổi tiếng, những bài thơ về Tây Hồ, những câu chuyện đời thường và cả tính cách hài hước của ông,…

Đọc xong, bạn sẽ hiểu vì sao người đời tôn Tô Đông Pha là “người đàn ông thú vị nhất Trung Hoa cổ”.
2.5. Hoàng hôn tại Đoạn Kiều Tàn Tuyết
Khép lại hành trình đậm chất thi nhân bằng buổi chiều lãng mạn bên cầu Đoạn Kiều. Nếu may mắn đi vào mùa đông có tuyết, đây là cảnh đẹp “huyền thoại”.
Nhưng ngay cả ngày thường, nơi này vẫn là điểm ngắm hoàng hôn đẹp nhất Tây Hồ.

Màu trời cam nhạt, mặt nước lấp lánh, cây cầu trắng vẽ một đường cong mềm mại. Khoảnh khắc ấy khiến ai cũng muốn viết một bài thơ như Tô Đông Pha đã từng. Bạn có thể kết thúc hành trình tại đây trong một buổi chiều nhẹ tênh, gió hồ phảng phất, cảnh sắc dịu dàng, đúng chất Hàng Châu.
Xem thêm “Tại sao người Tô Châu thích sống gần nước”
3. Kinh nghiệm du lịch Hàng Châu theo dấu Tô Đông Pha

- Ưu tiên đi bộ ở Tô Đê, cảnh đẹp nhất khi nhìn gần.
- Mang sạc dự phòng để cả ngày chụp ảnh không hết góc.
- Đi thuyền Tây Hồ vào khoảng 14h – 16h là đẹp nhất.
- Tránh cuối tuần nếu không muốn đông nghịt.
- Món nhất định phải thử: thịt Đông Pha, trà Long Tỉnh.
- Thời điểm đẹp nhất: tháng 3 – 5 và tháng 9 – 11.
Đi theo dấu Tô Đông Pha là hành trình của thi ca, của sự bình yên, của vẻ đẹp tinh tế mà không ồn ào. Bạn sẽ hiểu vì sao Tây Hồ khiến thi nhân say, vì sao Hàng Châu được gọi là thiên đường và vì sao một người như Tô Đông Pha dù qua bao giông bão vẫn để lại cho đời những câu thơ dịu dàng.





