Có những hành trình không mang về hành lý, mà mang về những lớp vỏ đã rơi rụng. Tôi đến Shangrila – nơi mệnh danh là “vùng đất bất tử” trong truyền thuyết với trái tim khát khao khám phá. Nhưng rồi khi rời đi, tôi thấy mình lặng lẽ hơn, sâu sắc hơn, và nhẹ nhõm hơn.
Không phải vì tôi đã hiểu thêm về thế giới, mà vì tôi đã được người Tạng dạy cho cách nhìn thế giới bằng đôi mắt bên trong.
1. Cúi đầu không phải là hạ mình
Ở Shangrila, người ta chắp tay và cúi đầu trước mọi điều: trước ngọn núi, dòng sông, bầu trời, trước một người đi qua, trước cả chính mình. Tôi đã từng nghĩ đó là biểu hiện của sự phục tùng hay mê tín. Nhưng không, đó là sự kính ngưỡng.
Người Tạng sống cùng thiên nhiên như một mối quan hệ ngang bằng. Họ cúi đầu vì biết ơn đất trời đã cho mình sống thêm một ngày, cúi đầu trước người lạ vì thấy ai cũng là Phật đang ẩn thân. Tôi học được rằng: khi mình biết cúi đầu đúng cách, là lúc tâm mình biết ngẩng cao.
2. Mọi hành động đều là một phần của tâm linh
Ở thành cổ Dukezong, tôi gặp một người đàn ông Tạng đang quay bánh xe cầu nguyện suốt hàng giờ, ánh mắt bình yên như không thuộc về thế giới này. Người hướng dẫn nói với tôi: “Ông ấy không cần đến đâu cả, vì nơi ông đang đứng chính là con đường.”
Trong văn hóa Tạng, bước chân, hơi thở, nụ cười, tất cả đều có thể là tu hành, nếu ta thực sự có mặt. Không cần phải vào chùa mới tu, mỗi hành vi đời thường đều có thể trở thành thiêng liêng nếu ta làm nó bằng sự tỉnh thức.
Tôi học được cách sống chậm lại, làm mọi việc với sự hiện diện trọn vẹn, không vì mục tiêu mà vì chính khoảnh khắc đó là đủ đầy.
Xem thêm “Tu viện Songzanlin – điểm đến huyền bí ở Shangrila”
3. Đau khổ không phải để trốn tránh
Người Tạng không né tránh khổ đau. Họ nhìn thẳng vào nó, niệm danh hiệu Quan Âm, xoay kinh luân, đi kora (đi vòng quanh các tu viện hoặc thánh địa). Không phải để trốn thoát khỏi nỗi đau, mà để xuyên qua nó bằng lòng tin và hiểu biết. Tôi đã nhìn thấy những người hành hương đi hàng trăm cây số, mỗi bước quỳ lạy, thân mình dập sát đất. Họ không tìm phép màu. Họ chỉ muốn gột rửa những oán hận trong lòng, nhường chỗ cho sự buông bỏ.
Tôi học được rằng: chấp nhận đau khổ là bước đầu tiên để vượt qua nó. Và đôi khi, sự giải thoát đến không phải nhờ thay đổi hoàn cảnh mà nhờ đổi cách mình nhìn nó.
4. Sự giàu có thực sự là biết đủ và biết thương
Ở một quán trà ven đường, tôi được một bà cụ Tạng rót cho chén trà bơ mặn đậm vị. Chỉ là một chén trà đơn sơ, nhưng bà rót bằng cả sự hiếu khách, đôi mắt như nói: “Có gì, cho nấy. Có lòng, cho hết.”
Người Tạng không có nhiều của cải, nhưng họ giàu lòng trắc ẩn. Họ tin rằng mỗi hành động thiện là một hạt giống tốt cho kiếp sau. Của cải có thể hết, nhưng công đức thì không bao giờ cạn.
Tôi học được rằng: sự sung túc không đo bằng những gì ta có, mà bằng cách ta cho đi. Và thương yêu là thứ giàu có nhất mà con người có thể sở hữu.
Xem thêm “Tour du lịch Lệ Giang – Shangrila – Đại Lý 6N5Đ từ HCM”
5. Tin vào một điều lớn hơn bản thân
Người Tạng sống với niềm tin sâu sắc vào luân hồi, nghiệp quả, vào sự tồn tại của một thứ ánh sáng vượt lên cả lý trí. Dù bạn có tin hay không, nhưng sống giữa Shangrila – giữa các tu viện như Songzanlin, giữa rừng thông phủ tuyết và lời kinh vang vọng, bạn sẽ cảm thấy một niềm tin lạ lùng đang thấm vào mình.
Không phải để kiểm soát, mà để buông. Không phải để giải thích, mà để chấp nhận. Tin rằng, có một điều gì đó rộng lớn hơn những nỗi lo nhỏ nhặt của mỗi ngày.
Tôi học được rằng: khi ta thôi cố gắng kiểm soát mọi thứ, ta bắt đầu sống thật hơn.
Shangrila không chỉ là điểm đến, nó là một trạng thái tâm hồn. Một nơi khiến ta sống chậm lại, sống sâu hơn, và sống với lòng biết ơn thuần khiết. Những gì tôi học được từ văn hóa Tạng không phải điều mới, mà là điều ta đã biết nhưng đã quên – biết cúi đầu, biết hiện diện, biết thương, biết buông và biết tin.
