Hoàng thành Thăng Long là cái tên không thể bỏ lỡ của du lịch Hà Thành, nơi đây là một quần thể di tích ghi dấu lại những cột mốc quan trọng trong lịch sử của dân tộc Việt Nam. Đến đây, bạn sẽ được chiêm ngưỡng những công trình kiến trúc cổ kính, độc đáo và tham gia nhiều hoạt động bổ ích, thú vị. Trải qua bao thăng trầm của thời gian, hoàng thành Thăng Long vẫn là niềm tự hào của người Việt khi mang lại giá trị văn hóa, lịch sử vô cùng phong phú và đặc sắc.
Hãy cùng Tourhot24h.vn bắt đầu chuyến hành trình ghé thăm hoàng thành Thăng Long, để cùng lưu giữ lại những trải nghiệm ý nghĩa bạn nhé!
1. Đôi nét về Hoàng thành Thăng Long
Di chỉ khảo cổ Hoàng thành Thăng Long mang một vẻ đẹp trầm mặc, uy nghi, và là một trong những di tích quan trọng bậc nhất trong hệ thống các di tích lịch sử Việt Nam. Qua thăng trầm lịch sử, Hoàng thành Thăng Long bị tàn phá nhiều lần, được sửa chữa và xây dựng lại trên nền cũ, nhưng đến nay, hầu hết các công trình nguyên thủy đã không còn. Nơi đây là một trong những di sản văn hóa thế giới của Việt Nam, được UNESCO công nhận vào năm 2010. Đây là một công trình kiến trúc đồ sộ, được xây dựng và phát triển qua nhiều thời kỳ lịch sử của nước ta, từ thế kỷ VII đến nay.
Hoàng thành Thăng Long không chỉ là trung tâm quyền lực của cả nước, mà còn là minh chứng sống động cho nền văn minh châu thổ sông Hồng suốt 13 thế kỷ. Khi đến thăm Hoàng thành Thăng Long, bạn sẽ có cơ hội chiêm ngưỡng những di tích tiêu biểu như: Khu khảo cổ 18 Hoàng Diệu, Kỳ Đài, Đoan Môn, Điện Kính Thiên, Hậu Lâu, Chính Bắc Môn, Cổng Hành Cung,… Hoàng thành Thăng Long không đơn thuần là một di tích lịch sử, đây còn là di sản văn hóa, hiện thân của hồn thiêng sông núi Thăng Long, nơi ghi dấu quá trình dựng nước và giữ nước bao đời người dân đất Việt.
2. Lịch sử nghìn năm rực rỡ của Hoàng Thành Thăng Long
Một tiến trình lịch sử dài 13 thế kỷ của Hoàng thành Thăng Long đã chứng kiến bao thăng trầm của nhiều triều đại phong kiến, từ Lý, Trần, Lê, Mạc cho đến triều Nguyễn và thời kỳ kháng chiến chống Pháp. Dấu son chói lọi của Hoàng thành Thăng Long là vào năm 1010, khi vua Lý Thái Tổ ban chiếu dời đô từ Hoa Lư về Đại La và cho xây dựng kinh thành cùng với nhiều cung – điện, trong số đó có Hoàng thành Thăng Long.
Theo các nguồn sử liệu và khảo cổ học, kinh thành Thăng Long được thiết kế theo kiểu tam trùng thành quách, gồm: La thành hay Kinh thành – nơi cư trú của người dân, Hoàng thành – nơi trụ sở của triều đình, nơi các quan lại sinh hoạt và công tác, và Tử Cấm thành hay Long Phượng thành – nơi riêng tư của vua, hoàng hậu và các thành viên trong gia đình hoàng gia khác.
Sau hơn 1000 năm, do ảnh hưởng của thời gian và các cuộc xâm lược, Hoàng Thành Thăng Long đã bị hủy hoại nặng nề. Hiện tại phần lớn công trình được tu bổ, tái hiện trên nền di tích cũ. Ngoài phần kiến trúc trên mặt đất, khu vực khảo cổ cũng được đào bới kỹ lưỡng và mở ra cho công chúng chiêm ngưỡng.
3. Kiến trúc nổi bật của Hoàng thành Thăng Long
Khu di tích trung tâm Hoàng thành Thăng Long ở thủ đô Hà Nội với diện tích khoảng 20ha, nơi đây chỉ chiếm một phần nhỏ so với tổng diện tích 140ha của hoàng thành gốc, nhưng lại đóng vai trò quan trọng trong việc bảo tồn và tái hiện lịch sử vĩ đại của một thời kỳ vàng son. Toàn bộ khu di tích trung tâm Hoàng thành Thăng Long bao gồm hai khu vực quan trọng. Khu khảo cổ học 18 Hoàng Diệu là nơi các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra nhiều di tích khảo cổ quý báu, từ các cơ sở kiến trúc đến các hiện vật hàng ngày của người dân sống tại Thăng Long cổ đại.
Khu di tích thành cổ Hà Nội bao gồm một số công trình phục dựng và các di tích vẫn còn tồn tại sau hàng thế kỷ. Tuy nhiên, vẻ đẹp và giá trị của những công trình này không chỉ nằm ở sự tồn tại vật chất mà còn ẩn chứa trong sự kỳ diệu của câu chuyện lịch sử mà chúng đại diện. Năm 2010, Hoàng thành Thăng Long đã được UNESCO công nhận là Di sản Văn hóa thế giới, thể hiện giá trị lịch sử và văn hóa đặc biệt. Đây là một bước quan trọng trong việc thúc đẩy bảo tồn và quảng bá di sản văn hóa của Việt Nam trên trường quốc tế.
Tham khảo: Tour du lịch Hà Nội – Hạ Long – Yên Tử – Tràng An – Bái Đính – Sapa – Cát Cát – Fansipan (5N4Đ)
4. Khám phá các điểm tham quan độc đáo tại khu di tích hoàng thành Thăng Long
4.1. Kỳ đài – Cột cờ Hà Nội
Một trong những công trình kiến trúc đặc sắc nhất của Hoàng thành Thăng Long, và là điểm dừng chân đầu tiên trong cụm di tích chính là Kỳ Đài, hay còn được biết đến với tên gọi khác là cột cờ Hà Nội. Đây là một ngôi tháp cao 33,4m, được xây dựng vào đầu thế kỷ 19 dưới thời vua Gia Long, nhà Nguyễn. Kỳ Đài có ba phần chính: ba tầng đế hình vuông, thân cột hình trụ, và đài vọng canh hình lục giác. Bên trong thân cột có một cầu thang xoắn ốc để lên xuống.
Từ đỉnh kỳ đài, bạn có thể ngắm nhìn toàn bộ khuôn viên Hoàng thành Thăng Long. Ngày nay, kỳ đài nằm giữa một khu vườn xanh mát, bên cạnh đường Điện Biên Phủ. Nơi đây là một di tích lịch sử quan trọng và là một biểu tượng của thủ đô Hà Nội. Khi đến Hoàng thành Thăng Long, bạn không nên bỏ qua cơ hội tham quan và tìm hiểu về kỳ đài – một công trình kiến trúc độc đáo và mang nhiều giá trị văn hóa.
4.2. Hậu Lâu – Tĩnh Bắc Lâu
Hậu Lâu, hay còn gọi là Tĩnh Bắc Lâu, là một công trình kiến trúc đặc biệt nằm phía sau Điện Kính Thiên, nơi từng là hậu cung của các bậc vua chúa, hoàng hậu, công chúa và các phi tần. Có người cho rằng việc xây dựng tòa lâu này có ý nghĩa phong thủy bảo vệ sự an yên cho kinh thành.
Tòa lâu có ba tầng, được sơn màu vàng, mái ngói đỏ, kết hợp giữa phong cách kiến trúc Đông và Tây. Do được hướng về phía Nam và có tường dày nên Tĩnh Bắc Lâu luôn có không khí trong lành, mát mẻ vào mùa hè và ấm áp vào mùa đông. Tầng cao nhất có nhiều cửa sổ rộng, cho phép người ở trong có thể nhìn ra cảnh quan xung quanh, rất thích hợp để thưởng ngoạn. Tòa lâu này đã bị hư hại nghiêm trọng vào cuối thế kỉ 19, và sau đó được người Pháp tu sửa lại như hiện tại.
4.3. Chính Bắc Môn – Cửa Bắc
Chính Bắc Môn, hay Cửa Bắc, là một công trình kiến trúc cổ xưa của thành cổ Hà Nội thuộc thời Nguyễn. Đây là một trong năm cửa của thành cổ Hà Nội, và cũng là cửa thành duy nhất còn sót lại. Đây là một trong năm cửa thành được xây dựng vào năm 1805 theo kiểu vọng lâu, với lầu ở trên và thành ở dưới.
Cửa Bắc nằm trên đường Phan Đình Phùng, đã chứng kiến nhiều biến cố lịch sử của đất nước. Trên bề mặt cửa, hai vết đạn lớn do quân Pháp bắn vào năm 1882 vẫn còn rất rõ nét. Cửa Bắc cũng là nơi thờ tự của hai danh tướng nhà Nguyễn là Hoàng Diệu và Nguyễn Tri Phương, người đã anh dũng chiến đấu và hy sinh trong cuộc bảo vệ cửa thành trước sự xâm lược của quân thù.
4.4. Điện Kính Thiên
Một trong những công trình kiến trúc đặc sắc nhất của khu di tích Hoàng thành Thăng Long là Điện Kính Thiên, nằm ở vị trí trung tâm. Điện Kính Thiên được bao quanh bởi Đoan Môn và Kỳ đài, tạo nên một không gian hài hòa và đồng bộ. Dù đã chịu nhiều thiệt hại theo thời gian, nhưng điện vẫn giữ được vẻ đẹp nguy nga và hùng vĩ của một công trình văn hóa lịch sử.
Điểm đáng chú ý nhất của Điện Kính Thiên là những tác phẩm điêu khắc trên đá mang đậm phong cách nghệ thuật thời Lê Sơ. Trong số đó, đôi rồng chầu trên đá xanh là một minh chứng cho sự khéo léo và tinh tế của người thợ xưa, với phần thân rồng uốn quanh, đầu rồng ngước lên, miệng cắn ngọc, mắt sáng ngời.
4.5. Đoan Môn
Rời cột cờ Hà Nội, bạn đi thêm một đoạn nữa sẽ đến được Đoan Môn, cánh cổng cuối cùng dẫn thẳng vào khu vực Tử Cấm Thành. Đoan Môn có lịch sử lâu đời, được xây dựng từ thời Lý và được tu sửa nhiều lần bởi các triều đại sau. Nơi đây có kiến trúc độc đáo, gồm 3 cửa vòm bằng đá hình chữ U, rộng khoảng 46m. Cửa giữa to nhất là dành cho vua, 2 cửa nhỏ hơn ở hai bên là dành cho quan lại và thân thích của vua. Phía trên cổng là một tầng lầu để canh gác và quan sát. Đoan Môn là nơi ghi lại nhiều sự kiện lịch sử quan trọng và là nơi thu hút du khách đến tham quan và chụp ảnh khi ghé thăm khu di tích Hoàng thành Thăng Long.
4.6. Khu khảo cổ 18 Hoàng Diệu
Nếu bạn muốn hiểu rõ hơn về quá trình hình thành và phát triển của nền văn minh Việt Nam qua các thời kỳ lịch sử, bạn không nên bỏ qua khu di tích này. Đây là nơi lưu giữ những bằng chứng khảo cổ quý giá của các triều đại phong kiến từ thế kỷ VII đến thế kỷ XIX. Toàn bộ khu di tích khảo cổ 18 Hoàng Diệu được chia thành bốn phần theo thứ tự tầng lớp lịch sử như sau:
- Phần dưới nhất là thành Đại La do Cao Biền xây dựng vào thời nhà Đường.
- Phần kế tiếp là di tích cung điện của các vua nhà Lý và nhà Trần.
- Phần thứ ba là khu vực trung tâm Đông cung của triều Lê sơ.
- Và phần trên cùng là trung tâm hành chính của tỉnh Hà Nội thời nhà Nguyễn.
Bạn có thể chiêm ngưỡng một số cổ vật được bày ở ngoài trời hoặc ở tầng hầm của tòa nhà Quốc hội.
4.7. Cổng Hành Cung
Cổng Hành Cung là một trong những đặc trưng của kiến trúc cung điện, nơi quân lính trực tuần để bảo vệ sự an nguy của vua và hoàng thân. Các cổng hành cung được xây dựng với kiểu dáng đồ sộ, chắc chắn, phản ánh sự uy nghi và hùng vĩ của cung điện. Hiện nay, trong khu di tích Hoàng thành Thăng Long vẫn còn giữ lại tám cổng hành cung như vậy. Nhờ có những cổng hành cung, việc xác định vị trí các cung điện và lớp tường thành trở nên chính xác hơn.
4.8. Nhà D67
Trái ngược với tuổi đời lâu đời của di tích Hoàng Thành Thăng Long, khu vực nhà D67 được coi là có tuổi đời trẻ nhất, được xây dựng vào năm 1967. Đây là nơi các đại tướng Võ Nguyên Giáp và Văn Tiến Dũng làm việc, và nơi Bộ Chính trị và Quân ủy họp nhiều lần trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ.
Nhà D67 vẫn giữ nguyên nhiều vật dụng có giá trị lịch sử, như bản đồ, bàn ghế, điện thoại… Những hiện vật này chứng kiến những quyết định quan trọng của lãnh đạo cấp cao, góp phần vào những chiến thắng hào hùng của dân tộc. Nơi đây là một địa điểm không thể bỏ qua khi tham quan Hoàng thành Thăng Long, để cảm nhận sự cổ xưa và vĩ đại của di tích này.
Tham khảo: Top 8 di sản thế giới tại Việt Nam
5. Giờ mở cửa và giá vé tham quan Hoàng thành Thăng Long
5.1. Giờ mở cửa
- Từ thứ 3 đến chủ nhật (thứ 2 đóng cửa)
- Thời gian hoạt động: 08h00 – 17h00
5.2. Giá vé tham quan
- Người lớn: 30.000 VND/vé
- Học sinh, sinh viên từ 15 tuổi, người cao tuổi từ 60 tuổi trở lên: 15.000 VND/vé
- Đối với trẻ em dưới 15 tuổi, người có công với cách mạng: miễn phí tham quan.
6. Các kinh nghiệm hữu ích khi đến thăm hoàng thành Thăng Long
Để có một chuyến tham quan Hoàng thành Thăng Long thú vị và ý nghĩa, bạn nên lựa chọn thời điểm từ tháng 9 đến tháng 11 hoặc từ tháng 3 đến tháng 4, khi trời không quá nóng hay lạnh, không mưa nhiều, thuận lợi cho việc di chuyển và khám phá. Ngoài ra, bạn cũng có thể ghé qua những địa danh nổi tiếng khác của Hà Nội như Hồ Hoàn Kiếm, Lăng Bác, Chùa Một Cột…
Khi đến với khu di tích Hoàng thành Thăng Long, bạn cần tuân thủ những quy định sau đây để bảo vệ giá trị lịch sử và văn hóa của di tích:
- Theo dõi sơ đồ hướng dẫn và đi theo lộ trình quy định của khu di tích.
- Giữ gìn vệ sinh, không xả rác bừa bãi, không viết/ vẽ bậy vào tường, gốc cây…
- Bảo tồn cảnh quan thiên nhiên, không ngắt cành/ bẻ hoa/ hái quả hay dẫm lên cỏ.
- Không mang theo các vật dụng nguy hiểm như vũ khí, chất dễ cháy nổ, chất độc hại, chất có mùi hôi vào khu di tích.
- Nếu đi theo đoàn, bạn có thể yêu cầu khu di tích cung cấp hướng dẫn viên để được giải thích chi tiết về lịch sử và ý nghĩa của di tích.
- Không được phép sử dụng flycam trong khu di tích. Nếu có nhu cầu quay phim/ dựng phim, bạn phải xin phép trước từ Ban quản lý khu di tích.
Trải qua nhiều biến cố lịch sử, Hoàng thành Thăng Long đã bị phá hủy nhiều lần, nhưng vẫn được tu sửa và xây dựng lại trên nền cũ. Tuy nhiên, hiện nay, hầu như không còn sót lại gì từ các công trình nguyên thủy. Tuy nhiên, Hoàng Thành Thăng Long vẫn là biểu tượng của nghìn năm văn hiến của dân tộc Việt Nam, là chứng nhân của những sự kiện lịch sử hào hùng của dân tộc. Bên cạnh đó, khu vực Hoàng thành Thăng Long ngày nay vẫn là trung tâm quyền lực của cả nước, cũng là điểm đến du lịch hấp dẫn của Hà Nội. Hãy để Tourhot24h.vn cùng bạn đến thăm Hoàng thành Thăng Long để chiêm ngưỡng những công trình kiến trúc đậm chất lịch sử, tìm hiểu về quá khứ và tham gia vào các hoạt động ý nghĩa nhé!
